เล่าเรื่องย่อประวัติศาสตร์สมัยพระนารายณ์

เล่าเรื่องย่อประวัติศาสตร์สมัยพระนารายณ์
-เรียบเรียงจาก ประวัติศาสตร์ไทยฉบับสังเขป  เขียนโดย David K. Wyatt-
................
ก่อนสมัยพระนารายณ์มีกษัตริย์ 3 พระองค์ ได้แก่ 
(1) พระเจ้าปราสาททอง (2) เจ้าฟ้าไชย และ (3) พระศรีสุธรรมราชา 
................
พระเจ้าปราสาททอง หมายถึง พระมหากษัตริย์แห่งพระราชวังที่เป็นทอง ทรงครองราชย์ 27 ปี หลังจากพระองค์สวรรคต (สิงหาคม พ.ศ.2199) ได้เกิดการชิงอำนาจ
..................
ระหว่าง พ.ศ. 2171-72 ภายในเวลาเพียงไม่กี่เดือน ก็ได้มีการแย่งกันขึ้นครองราชย์ที่กรุงศรีอยุธยา "เจ้าฟ้าไชย" พระราชโอรสองค์ใหญ่ของพระเจ้าปราสาททอง ทรงนำทหารถืออาวุธเข้ายึดราชบัลลังก์ และขึ้นครองราชย์ต่อจากพระเจ้าปราสาททอง
...................
ต่อจากนั้น พระอนุชาของเจ้าฟ้าไชยคือ เจ้าฟ้านารายณ์ ก็ยึดอำนาจและถอดเจ้าฟ้าไชยออกจากความเป็นกษัตริย์โดยสถาปนาพระอนุชาของพระเจ้าปราสาทอง คือ "พระศรีสุธรรมราชา" ขึ้นครองราชย์แทน
...................
แต่ในที่สุด แทบจะไม่ถึง 20 สัปดาห์ต่อมา เจ้าฟ้านารายณ์ซึ่งต่อมาคือสมเด็จพระนารายณ์ก็ได้ชิงราชสมบัติจากพระศรีสุธรรมราชาและสถาปนาพระองค์เองขึ้นเป็นกษัตริย์ในวันที่ 9 ตุลาคม พ.ศ.2199 ด้วยพระชนมายุได้ 25 พรรษา
..................
หมายเหตุ:
สมเด็จพระนารายณ์สวรรคตเมื่อ 11 กรกฎาคม พ.ศ.2231
รวมปีรัชกาลได้ 32 ปี (หรือ 31 ปี 9 เดือน กับอีก 2 วัน)
....................................
ในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2231 พระนารายณ์ประชวรหนักใกล้สวรรคต ผู้มีสิทธิ์ในราชบัลลังก์ก็คือ พระอนุชา 2 พระองค์ คือ (1) เจ้าฟ้าอภัยทศ และ (2) เจ้าฟ้าน้อย และบุตรบุญธรรมอีกคนหนึ่ง คือ หม่อมปีย์ ส่วนพระเพทราชา ผู้ที่ได้ครองบัลลังก์จากการยึดอำนาจในเวลาต่อมานั้น มีความสัมพันธ์กับพระนารายณ์ในแง่ที่ว่า มารดาของพระองค์ได้เป็นแม่นมของพระนารายณ์ พระเพทราชากับพระนารายณ์ถูกเลี้ยงดูมาด้วยกัน พระเพทราชานั้นมีกำเนิดมาจากบ้านนอก คือ หมู่บ้านพลูหลวงในเมืองสุพรรณบุรี พระเพทราชาแสดงตัวออกมาชัดเจนว่าเป็นผู้นำขุนนางที่เป็นฝ่ายตรงข้ามกับคอนสแตนติน ฟอนคอน (พ.ศ. 2190-2231) ผู้ที่พระนารายณ์โปรดปราน
....................................
พระเพทราชา และลูกชาย (หลวงสรศักดิ์ ต่อมาคือ 'พระเจ้าเสือ' เกิดจากหญิงที่พระนารายณ์ยกให้พระเพทราชาเมื่อครั้งกลับจากตีเมืองเชียงใหม่) สมคบกับขุนนางชั้นผู้นำเกลี้ยกล่อมพระนารายณ์ซึ่งกำลังประชวรใกล้สวรรคตให้ตั้งพระเพทราชาเป็นผู้สำเร็จราชการแทน ครั้นได้เป็นผู้สำเร็จราชการแทนแล้ว พระเพทราชาจึงสังหารหม่อมปีย์บุตรบุญธรรมของพระนารายณ์ โดยอ้างว่าหม่อมปีย์เป็นผู้ทูลใส่ร้ายเจ้าฟ้าอภัยทศ และเจ้าฟ้าน้อยว่ามีส่วนพัวพันกับการกบฏของแขกมักสัน (พ.ศ.2229) ด้วยหวังจะได้ราชสมบัติ ต่อมาพระเพทราชาก็ได้จับกุมฟอลคอนในข้อหากบฏ และประหารชีวิตฟอลคอนทันทีในวันที่ 5 มิถุนายน พ.ศ. 2231 ตอน 4 ทุ่ม (เมื่อฟอลคอนถูกนำตัวไปประหารชีวิตนั้น เขามีอายุเพียง 40 ปี และได้รับตำแหน่งสมุหนายก เป็น 'ออกญาวิไชเยนทร์' ได้เพียง 7 เดือน)
....................................
เดือนต่อมาหลังจากที่พระนารายณ์สวรรคตในวันที่ 11 กรกฎาคม พ.ศ.2231
หลวงสรศักดิ์ ก็สังหารเจ้าฟ้าอภัยทศและเจ้าฟ้าน้อย ขณะที่พระเพทราชาได้ขึ้นครองราชย์สืบต่อจากพระนารายณ์
....................................
นอกจากหลวงสรศักดิ์แล้ว พระเพทราชาทรงมีราชโอรสอีก 2 องค์ ที่ประสูติแต่พระมเหสีทั้งสอง คือ (1) 'เจ้าพระขวัญ' และ (2) 'ตรัสน้อย' (บุตรของพระราชธิดาของพระนารายณ์) เมื่อพระเพทราชาประชวรในต้นปี พ.ศ. 2246 หลวงสรศักดิ์ เกรงว่าโอรสทั้งสองอาจจะได้ครองราชย์ต่อจากกษัตริย์แทนตนเองจึงรีบจัดการฆ่าพระขวัญเสีย
...................................
พระเพทราชาพิโรธอย่างมาก และตรัสจากในพระแท่นก่อนที่จะสวรรคตว่า ทรงยกราชบัลลังก์ให้หลานของพระองค์นามว่า 'เจ้าฟ้าพิชัยสุรินทร์' ขึ้นครองราชย์ต่อ แต่เจ้าฟ้าพระองค์นี้ไม่กล้าพอที่จะรับ จึงยกบัลลังก์ให้หลวงสรศักดิ์ซึ่งขึ้นครองราชย์แทน ทรงพระนามว่า 'พระสุริเยนทราธิบดี' แต่เป็นที่รู้จักกันดีในนามของ "พระเจ้าเสือ" ซึ่งพระนามนี้สะท้อนความโหดร้ายและความกระหายเลือดที่ได้ทรงกระทำมาตลอดสองทศวรรษที่ผ่านมาเพื่อจะได้ขึ้นครองราชย์...เอวังก็มีด้วยประการฉะนี้